🌕 कोजागिरी पौर्णिमा : आनंद, आरोग्य आणि ऐक्याची सोनेरी रात्र

कोजागिरी पौर्णिमा हा भारतीय सण शरद ऋतूमध्ये येतो. या दिवशी आकाशात चमचमत्या चांदण्यात वातावरण अगदी उत्सवमय होते. परंपरेनुसार, हा सण विशेषतः आश्विन महिन्याच्या पौर्णिमेला साजरा केला जातो. चांदण्याच्या प्रकाशात हा उत्सव पाहताना खरोखरच एक दिव्य अनुभव मिळतो.

📜 कोजागिरी पौर्णिमेचे महत्त्व

कोजागिरी पौर्णिमेला “शरद पौर्णिमा” असेही म्हटले जाते. या दिवशी भगवान विष्णू आणि लक्ष्मीमातेची पूजा करण्याची प्रथा आहे. असे मानले जाते की, या दिवशी लक्ष्मीमाता रात्री भ्रमण करतात आणि “को जागृती?” म्हणजे “कोण जागे आहे?” असे विचारतात. जो भक्त जागा असतो, त्याला देवी लक्ष्मी संपत्ती, आरोग्य आणि सुख-समृद्धीचे आशीर्वाद देतात.

🥛 दूध-पेयाची खास परंपरा

या रात्री दूध उकळून त्यात केशर, बदाम, पिस्ता, सुकामेवा घालून चंद्रप्रकाशात ठेवण्याची प्रथा आहे. शास्त्रानुसार, पौर्णिमेच्या रात्री चंद्राच्या किरणांमध्ये औषधी गुणधर्म असतात, जे दूध पिल्यानंतर शरीराला लाभदायक ठरतात. त्यामुळे याला आरोग्य आणि शांती देणारी परंपरा मानली जाते.

🎶 संगीत, सांस्कृतिक कार्यक्रम आणि कौटुंबिक स्नेहसंमेलने

कोजागिरी पौर्णिमेच्या रात्री गावागावात, सोसायट्यांमध्ये, कॉलेज कॅम्पस मध्ये खास कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते.

गायन, वादन आणि नृत्य स्पर्धा
शरदोत्सव मेळावे
कविसंमेलने व सांस्कृतिक कार्यक्रम

या माध्यमातून समाजात एकात्मता, आनंद आणि ऐक्य वृद्धिंगत होते.

🌌 वैज्ञानिक दृष्टीकोन

वैज्ञानिकदृष्ट्या शरद पौर्णिमेच्या रात्री चंद्र सर्वाधिक तेजस्वी असतो. चंद्रकिरणांमुळे वातावरणात थंडावा आणि शुद्धता निर्माण होते. शरद ऋतूमध्ये वातावरणात होणारे बदल शरीराला त्रासदायक ठरू नयेत म्हणून पौर्णिमेच्या चंद्रप्रकाशातील दूध आरोग्यासाठी उपयुक्त मानले गेले आहे.

🙏 धार्मिक श्रद्धा

हिंदू धर्मग्रंथांनुसार, या दिवशी भगवान श्रीकृष्णाने गोपिकांसोबत “महा रासलीला” केली होती. त्यामुळे याला आध्यात्मिक आणि भक्तिमय महत्त्व आहे.

🪔 कोजागिरी पौर्णिमा – एक आधुनिक उत्सव

आजच्या काळात कोजागिरी पौर्णिमा ही फक्त धार्मिक परंपरेपुरती मर्यादित नसून,

मित्र-परिवार एकत्र येऊन गप्पा, खेळ, मनोरंजन करणे
चांदण्याखाली रात्री उशिरापर्यंत साजरी होणारी मिलन रात्र
सोसायटी किंवा मंडळांमधील “शरदोत्सव”

अशा स्वरूपात आधुनिक पद्धतीनेही हा उत्सव साजरा केला जातो.

कोजागिरी पौर्णिमा हा फक्त धार्मिक सण नाही, तर आनंद, ऐक्य आणि आरोग्याचा संदेश देणारा उत्सव आहे. आकाशात चांदण्यांच्या प्रकाशाने उजळलेली रात्र आणि त्या प्रकाशात उकळलेले गोड दूध — हे या सणाचे खरे आकर्षण आहे.